ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΩΖΑΝΝΗΣ
Η αναγκαστική Φυγή, Η Διεθνοποίηση, Η Αναγέννηση, Οι Προοπτικές
Πραγματοποιήθηκε στις 20/4/2024 με επιτυχία στην αίθουσα εκδηλώσεων του Συλλόγου Ιμβρίων η Ημερίδα που ήταν αφιερωμένη στη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Συνθήκη της Λωζάννης, με αθρόα προσέλευση Ιμβρίων και φίλων της Ίμβρου, οι οποίοι παρακολούθησαν καθηλωμένοι κυριολεκτικά μια σειρά από εξαιρετικές παρουσιάσεις που κάλυψαν γνωστές όσο και άγνωστες πτυχές της πολύπαθης ιστορίας της Ίμβρου αλλά και της Τενέδου, φθάνοντας μέχρι τη σύγχρονη εποχή και το «μικρό θαύμα» που έχει συντελεστεί στην Ίμβρο με την επαναλειτουργία των ελληνικών σχολείων και την αύξηση των παλιννοστούντων Ιμβρίων.
Η ημερίδα διοργανώθηκε από τον Σύλλογο Ιμβρίων σε συνεργασία και με την ενεργή συμμετοχή της Ιμβριακής Ένωσης Μακεδονίας-Θράκης και του Συλλόγου Τενεδίων ‘Ο Τέννης’.
Ζωντάνεψαν και συγκίνησαν το κοινό σκηνές από την περίοδο 1912-1924, με στιγμιότυπα από την παρουσία των Ελληνικών και συμμαχικών στρατευμάτων στα δύο νησιά, γεγονός που καθόρισε εν πολλοίς τη μετέπειτα μοίρα τους· λεπτομέρειες από τις διαπραγματεύσεις στη Λωζάννη και την παράδοση της Ίμβρου και της Τενέδου στην Τουρκία, τις συνεχείς παραβιάσεις της Συνθήκης από την τουρκική πλευρά υπό την ανοχή της Ελλάδας από το 1923 μέχρι και την περίοδο 1964-1974, οπότε συντελέστηκε ουσιαστικά ο ξεριζωμός του ελληνικού στοιχείου κατ’εφαρμογή του «Προγράμματος Διάλυσης» («Eritme Program?»). Συγκλονιστικά υπήρξαν αποσπάσματα από ανέκδοτους διαλόγους μεταξύ του αείμνηστου Αρχιεπισκόπου Βορείου & Νοτίου Αμερικής κυρού Ιακώβου και του εμβληματικού δασκάλου της Ίμβρου Λάζαρου Λαζαρίδη κατά την περίοδο των απηνών διωγμών εκείνης της περιόδου.
Η δεύτερη ενότητα ήταν αφιερωμένη στην περισσότερο αισιόδοξη αφήγηση του κινήματος επιστροφής των Ιμβρίων από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 και τη δεκαετία του ‘90 μέχρι και τη διεθνοποίηση του Ιμβριακού Ζητήματος, από ανθρώπους που κατέθεσαν τις προσωπικές τους μαρτυρίες. Συγκίνησε ιδιαίτερα η ανάγνωση αποσπάσματος της τελευταίας ομιλίας στον Σύλλογο της αείμνηστης Έλσας Παπαδημητρίου, η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υιοθέτηση του «οδικού χάρτη» για την Ίμβρο και την Τένεδο, του Ψηφίσματος 1625/2008 της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (PACE) για την Ίμβρο και την Τένεδο. Συγκλονιστική εξάλλου υπήρξε η «κατάθεση ψυχής» της αποφοίτου του Λυκείου της Ίμβρου Κωνσταντίνας Μπακάλη, η οποία αναφέρθηκε στα προσωπικά της βιώματα από τη φοίτησή της στο νησί αλλά και στις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η εκπαιδευτική κοινότητα.
Ως απόληξη της Ημερίδας, οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει πλέον η Ιμβριακή κοινότητα συνοψίζονται στα ακόλουθα:
· Επανασχεδιασμός της στρατηγικής των παρεμβάσεων στο πλαίσιο της διπλωματίας της κοινωνίας των πολιτών με βάση τα νέα δεδομένα («Ειδικό καθεστώς» αντί της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας; Αξιοποίηση εναλλακτικών fora;)
· Αναβάθμιση, εντατικοποίηση και επικαιροποίηση του κοινωνικού διαλόγου εντός της Τουρκίας
· Διαμόρφωση πρόσθετων κινήτρων για περαιτέρω αύξηση του ελληνικού πληθυσμού σε Ίμβρο και Τένεδο
· Διατήρηση των δεσμών όσο το δυνατόν περισσότερων Ιμβρίων με το νησί παρά τη δραματική συρρίκνωση του «ζωτικού χώρου» από τις μαζικές απαλλοτριώσεις του παρελθόντος και τις εκποιήσεις του παρόντος
· Προσαρμογή της νέας γενιάς των Ιμβρίων στις νέες συνθήκες με την ένταξη των παλιννοστούντων και ιδίως των μαθητών των σχολείων στην τοπική κοινωνία και οικονομία με κύριο στόχο την οικονομική αυτάρκεια, την ισονομία και τον σεβασμό της «Ιμβριακής ιδιοπροσωπίας».
Οι ομιλητές της Ημερίδας, κατά χρονική σειρά, ήταν οι ακόλουθοι:
1. Γιώργος Παπαθεοδώρου - Πρόεδρος Συλλόγου Ιμβρίων
2. Κώστας Χριστοφορίδης - Αντιπρόεδρος Συλλόγου Ιμβρίων
3. Χάρης Οκουμούσης – Απόφοιτος Τμήματος Ιστορίας Ιονίου Πανεπιστημίου, Μέλος Νεολαίας Συλλόγου Ιμβρίων
4. Ιωακείμ Μπουτάρας – πρ. Πρόεδρος Συλλόγου Ιμβρίων
5. Νίκος Σηφουνάκης – πρ. Υπουργός
6. Νίκος Ζησόπουλος – Φοιτητής Τμ. Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών Πανεπ. Πειραιά, Μέλος Νεολαίας του Συλλόγου
7. Θέα Σαββαΐδου - Γενική Γραμματέας Συλλόγου Τενεδίων «ο Τέννης»
8. Λήδα Μαρέτσικου - Αναπλ. Γραμματέας Συλλόγου Τενεδίων «ο Τέννης»
9. Ελένη Χατζηβασιλείου - Πρόεδρος Νεολαίας Συλλόγου Ιμβρίων, Απόφοιτος Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ
10. Πάρις Ασανάκης – πρ. Πρόεδρος Συλλόγου Ιμβρίων
11. Κατερίνα Κουτρά: Πρόεδρος Αποφοίτων Λυκείου Ίμβρου, Απόφοιτος Νομικής Σχολής Αθηνών
12. Καθηγ. Ιωάννης Βαληνάκης – πρ. Υφυπουργός Εξωτερικών
13. Κωνσταντίνα Μπακάλη - Απόφοιτος Ελληνικού Λυκείου Ίμβρου, Φοιτήτρια Νομικής Σχολής Αθηνών
14. Παύλος Σταματίδης - Πρόεδρος Ιμβριακής Ένωσης Μακεδονίας-Θράκης
15. Μάρκος Μπόλαρης – πρ. Υφυπουργός Εξωτερικών
16. Γεωργία Φυντάνη - Πρόεδρος Νεολαίας Ιμβριακής Ένωσης Μακεδονίας-Θράκης, Εκπαιδευτικός
17. Μάρθα Χαμπίμπη - Εκπρόσωπος Νεολαίας Τενεδίων, Απόφοιτος Ιατρικής Σχολής Αθηνών.
Επίσης, ο Πρέσβης ε.τ. κ. Αλέξης Αλεξανδρής, ο οποίος, αν και για λόγους υπεράνω της θελήσεώς του δεν μπόρεσε να παρευρεθεί, συνέβαλε καθοριστικά στην άρτια προετοιμασία της εκδήλωσης.
Παρόντες ήταν και απηύθυναν χαιρετισμούς ο π. Ελευθέριος Χρυσοχόου, ως εκπρόσωπος της ΑΘΠ του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, ο Γενικός Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας κ. Γιάννης Χρυσουλάκης και ο Πρόεδρος του Συλλόγου Τενεδίων «ο Τέννης» κ. Παναγιώτης Οκουμούσης.
Η Ημερίδα διοργανώθηκε ως μέρος των προσυνεδριακών εκδηλώσεων του Πανιμβριακού Συνεδρίου που θα λάβει χώρα στην Αθήνα, στο «Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού», στις 28 Σεπτεμβρίου 2024, με την παρουσία της ΑΘΠ του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, ενώ στις 29 Σεπτεμβρίου 2024 προγραμματίζεται συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, με τη συμμετοχή καλλιτεχνών που έχουν εμφανιστεί στην Ίμβρο, της οποίας τα έσοδα θα διατεθούν για τα Ελληνικά Σχολεία της Ίμβρου.
Ακολουθούν οπτικοακουστικά αποσπάσματα και φωτογραφίες.
- Αντιδράσεις Ιμβρίων το 1964 πριν την εξαναγκαστική φυγή
- Βιωματική ομιλία της αποφοίτου των Ελληνικών μειονοτικών σχολείων Ίμβρου
- Μαρτυρία (Ηχητικό) του αείμνηστου Αρχιεπισκόπου Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιάκωβου την ημέρα της παράδοσης της Ίμβρου (Οκτώβριος 1923)
