ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Το ζήτημα της Ιμβριακής Μειονότητας στην ατζέντα Ε.Ε.-Τουρκίας
Νέα Σμύρνη, 27 Σεπτεμβρίου 2004
Στις 20 Σεπτεμβρίου 2004 αντιπροσωπεία Ιμβριακών σωματείων από την Ελλάδα και τη Γερμανία, εξουσιοδοτημένη επίσης από τους Συλλόγους Ιμβρίων της Νέας Υόρκης και της Μελβούρνης, μετέβη στις Βρυξέλλες ύστερα από νέα πρόσκληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υποβολή συμπληρωματικού υπομνήματος και στοιχείων πέραν όσων της έχουν υποβληθεί από το Σεπτέμβριο του 2003 μέχρι σήμερα. Οι Ιμβριακοί Σύλλογοι ζητούν την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκειμένου η Τουρκική κυβέρνηση να λάβει άμεσα συγκεκριμένα και αποτελεσματικά μέτρα για την άρση της διακριτικής μεταχείρισης και την παύση των παραβιάσεων θεμελιωδών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ελληνορθόδοξης μειονότητας του νησιού που προβλέπουν τόσο η Συνθήκη της Λωζάνης όσο και σειρά διεθνών συμβάσεων που έχει κυρώσει η Τουρκία.
Οι παραβιάσεις αυτές άρχισαν λίγο μόλις διάστημα από την παραχώρηση των νησιών Ίμβρου και Τενέδου στην Τουρκία το 1923 και κλιμακώθηκαν από το έτος 1964, όταν άρχισε να εφαρμόζεται στα δύο νησιά το επονομαζόμενο «Πρόγραμμα Διάλυσης» (Eritme Programi), ένα πλέγμα απόρρητων εισηγήσεων του Τουρκικού Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας και εκτελεστικών διαταγμάτων της Τουρκικής Κυβέρνησης, που σκοπό είχε τον εκτουρκισμό της ελληνικής μειονότητας ή την εκδίωξή της. Παρά την “επιτυχία” του προγράμματος αυτού, που είχε θεαματικά αποτελέσματα από τα πρώτα κιόλας χρόνια της εφαρμογής του (η αυτόχθονη ελληνική κοινότητα αντιπροσώπευε το 95% του συνολικού πληθυσμού του νησιού το 1960, ενώ σήμερα το ίδιο ποσοστό κατέχουν οι Τούρκοι έποικοι), οι Ιμβριακοί Σύλλογοι καταγγέλλουν ότι οι παραβιάσεις διεθνώς κατοχυρωμένων ελευθεριών και δικαιωμάτων της Ελληνικής μειονότητας εξακολουθούν ακόμη και σήμερα σε βάρος των λιγοστών Ελλήνων που έχουν απομείνει αλλά και των ξεριζωμένων μελών της Ιμβριακής κοινότητας.
Τα επιμέρους θέματα για τα οποία προσκομίστηκαν στοιχεία και ζητήθηκε η διερεύνησή τους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι:
α) η εξακολούθηση της ισχύος ακόμη και σήμερα των απόρρητων και μη διαταγμάτων και λοιπών νομοθετημάτων που απαρτίζουν το «Πρόγραμμα Διάλυσης»
β) η διαδικασία ενημέρωσης του Κτηματολογίου στο νησί που ξεκίνησε το έτος 1996 και αναμένεται να ολοκληρωθεί προσεχώς κατά παράβαση όχι μόνο διεθνώς κατοχυρωμένων αρχών και δικαιωμάτων αλλά και νόμων και διαταγμάτων που έχει καθιερώσει πρόσφατα το ίδιο το Τουρκικό Κράτος, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση εκείνη των Αγριδίων, ενός χωριού που εξακολουθεί να κατοικείται ακόμη και σήμερα αποκλειστικά από Έλληνες, όπου το 77% της συνολικής έκτασης φαίνεται να κατοχυρώνεται άμεσα ή έμμεσα υπέρ του Τουρκικού Δημοσίου
γ) το γεγονός ότι, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των εκτάσεων που απαλλοτριώθηκαν από το 1964 μέχρι σήμερα έναντι εξευτελιστικής αποζημίωσης (το σύνολο σχεδόν της καλλιεργήσιμης γης, η αποστέρηση της οποίας οδήγησε την ελληνική μειονότητα στο μαρασμό και στην εγκατάλειψη του νησιού) έχει πάψει να εξυπηρετεί ή (κατά περίπτωση) δεν εξυπηρέτησε ποτέ τους –έστω τυπικούς- σκοπούς για τους οποίους έγιναν οι απαλλοτριώσεις, δεν αποδίδεται στους αρχικούς δικαιούχους αλλά είτε παραμένει ανεκμετάλλευτο είτε παραχωρείται παράνομα στους Τούρκους εποίκους
δ) η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας εξακολουθεί να απαγορεύεται, με αποτέλεσμα και οι λιγοστοί μαθητές που έχουν απομείνει να αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το νησί, ενώ σχολικά κτίρια της ελληνικής μειονότητας που είχαν δημευθεί παραχωρούνται τώρα σε Τούρκους ιδιώτες για τη μετατροπή τους σε ξενώνες, εστιατόρια ή καφενεία
ε) η μέθοδος του μαζικού εποικισμού του νησιού εξακολουθεί να εφαρμόζεται ακόμη και σήμερα με αποτέλεσμα την περαιτέρω αλλοίωση της δημογραφικής, περιβαλλοντικής και πολιτιστικής φυσιογνωμίας του νησιού
στ) οι θρησκευτικές ελευθερίες εξακολουθούν να παραβιάζονται, μεταξύ των οποίων το δικαίωμα ελεύθερης πρόσβασης σε ναούς που δημεύθηκαν, συλήθηκαν ή καταστράφηκαν και της αναστήλωσης ή επισκευής τους.
Με την ευκαιρία των συναντήσεών της με στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μεταξύ των οποίων και με τον Έλληνα Επίτροπο κ. Σταύρο Δήμα, και ενόψει της έναρξης των εργασιών του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των οργάνων του, η αντιπροσωπεία των Ιμβρίων πραγματοποίησε σειρά συναντήσεων με Ευρωβουλευτές από διάφορες χώρες και πολιτικές ομάδες μεταξύ της 21ης και 23ης Σεπτεμβρίου 2004, με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα προβλήματα της Ιμβριακής μειονότητας και την ανάληψη πρωτοβουλιών κατά το κρίσιμο διάστημα μεταξύ της επικείμενης δημοσίευσης της Έκθεσης Προόδου της Τουρκίας για το έτος 2004 και της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον προσεχή Δεκέμβριο, οπότε και αναμένεται να συγκεκριμενοποιηθεί το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Μεταξύ των Ευρωβουλευτών που συναντήθηκαν με την Ιμβριακή αντιπροσωπεία και εξέφρασαν το ενδιαφέρον και την πρόθεσή τους να στηρίξουν με κάθε τρόπο τα δίκαια αιτήματα των Ιμβρίων, τόσο εκείνων που έχουν παραμείνει στο νησί όσο και εκείνων που έχουν αναγκαστεί να ζουν μακριά του, ως μελών μιας μειονότητας της Τουρκίας αλλά και ως πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιλαμβάνονται και:
- η Πρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΕΚ κ. Ελέν Φλωτρ (Πράσινοι, Γαλλία)
- ο Αντιπρόεδρος της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και Ευρωπαίων Δημοκρατών κ. Χοσέ Ιγνάθιο Σαλαφράνκα (Ισπανία) και συντονιστής της ομάδας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων.
- η Αντιπρόεδρος της Σοσιαλιστικής Ομάδας και συντονίστρια των Επιτροπών Εξωτερικών Υποθέσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Πασκουαλίνα Ναπολετάνο (Ιταλία)
- ο συντονιστής της Ομάδας της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων για την Ομάδα της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη κ. Αλεξάντερ Νούνιο ʼλβαρο (Γερμανία).
καθώς επίσης και οι Γερμανοί Ευρωβουλευτές Γιώργος Χατζημαρκάκης (Συμμαχία Φιλελευθέρων Δημοκρατών) και Εζντεμίρ Τζεμ (Πράσινοι), ελληνικής και τουρκικής καταγωγής αντίστοιχα.
Από τους Έλληνες Ευρωβουλευτές συναντήθηκαν, μεταξύ άλλων, με τον πρώην Αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μέλος των Επιτροπών Εξωτερικών Υποθέσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Γιώργο Δημητρακόπουλο (ΝΔ), τον νεοεκλεγέντα Αντιπρόεδρο της μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ευρώπης-Τουρκίας και μέλος των Επιτροπών Εξωτερικών Υποθέσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Παναγιώτη Μπεγλίτη (ΠΑΣΟΚ), το μέλος της μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ευρώπης-Τουρκίας και υποστηρικτή των Ιμβρίων από την προηγούμενη θητεία του στο Ευρωκοινοβούλιο κ. Κώστα Χατζηδάκη (ΝΔ), τον Πρόεδρο της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας του ΕΚ, πρώην Υπουργού και επί σειρά ετών συμπαραστάτη των Ιμβρίων κ. Νίκο Σηφουνάκη (ΠΑΣΟΚ) καθώς και το μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων κ. Θανάση Παφίλη (ΚΚΕ).
Τα διαβήματα των Ιμβρίων απέδωσαν τους πρώτους καρπούς με την κατάθεση από την προηγούμενη εβδομάδα ερώτησης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τον Ευρωβουλευτή κ. Δημήτρη Παπαδημούλη (ΣΥΝ) καθώς και με την ειδική αναφορά στο ζήτημα της Ιμβριακής μειονότητας από τον Ευρωβουλευτή και πρώην Υπουργό κ. Ιωάννη Βαρβιτσιώτη (ΝΔ) κατά την ομιλία του στη Διάσκεψη της Ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών για το ζήτημα της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε στις 23 Σεπτεμβρίου 2004.
Η Ιμβριακή μειονότητα έχει επανειλημμένα διακηρύξει ότι επιθυμεί την ένταξη της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή οικογένεια έτσι ώστε το κοινοτικό κεκτημένο, στο οποίο συγκαταλέγεται ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων χωρίς διακρίσεις, να επιτρέψει εφεξής στην ίδια όσο και στα μέλη της ατομικά την ακώλυτη άσκηση θεμελιωδών τους δικαιωμάτων που αφορούν τη θρησκεία, την παιδεία, τα ιδιαίτερα πολιτισμικά τους χαρακτηριστικά, την περιουσία, την ασφάλεια και την αξιοπρέπειά τους. Οι Ίμβριοι επιδιώκουν, ωστόσο, με την παρέμβασή τους προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να αναδειχθεί το γεγονός ότι η παραβίαση των δικαιωμάτων τους και η επιχείρηση δημιουργίας νέων τετελεσμένων γεγονότων σε βάρος τους αποτελεί, εκτός των άλλων, ανεπίτρεπτη παράλειψη συμμόρφωσης της Τουρκίας με τις προϋποθέσεις που έχουν ήδη τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και αφορούν την προστασία των μειονοτήτων και την πρόοδο στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Πληροφορίες:
Σύλλογος Ιμβρίων
Ελευθερίου Βενιζέλου 80, 17124 Ν. Σμύρνη
Τηλ: 210-9347957, Φαξ: 210-9345096
e-mail: info@imvrosisland.org